6 مسائل درباره کاشی گل دار آنچه می خواهید... بدجوری

سپس یک لایه بتون و دوباره یک لایه کاشی و فضایی در داخل دیوارها تعبیه میشد تا هوا و دود از کوره به داخل این فضا حرکت کرده و از دودکش روی سقف خارج شود؛ بنابراین بدون آلوده کردن داخل اتاق آن را گرم میکردند. یکی از اتاقهای طبقه فوقانی تالاری است به ابعاد ۸×۳ متر که تمام دیوارها و سقف آن با طرحهای زیبایی آیینه کاری شده است «ایچری». او همچنین یک وسیله برای تنظیم گرما به وسیلهٔ یک پنکه برنزی در سقف گنبدی شکل را شرح میدهد. امروزه سیمان جای ساروج را گرفته و استفاده از سنگهای پاکتراش، مثل گذشته، برای جدارههای حوضها معمول است. او در سخن از اقلیم رِحاب که در نوشتهٔ او شامل آذربایجان و اران و ارمنستان میشود، میگوید زبانشان خوب نیست و فارسی آنها مفهوم است و در حروف به فارسی خراسانی شبیه است و در جای دیگر میگوید زبان آذربایجان بعضی دری است و بعضی منغلق (یعنی پیچیده) که گویا غرضش تمیز میان زبان عام رسمی (فارسی دری) و گویشهای محلی است. به گفتهٔ ابن ندیم زبان مردم آذربایجان پهلوی (الفهلویه) است منسوب به پهله (فهله) یعنی سرزمینی که شامل ری و اصفهان و همدان و ماه نهاوند و آذربایجان بوده است.

مورخ دیگری که به این زبان بدون ذکر نام آن اشاره کرده بلاذُری است که کلمهٔ «حسان» به معنی «حائر» یعنی منزل و کاروانسرا را از کلام اهل آذربایجان نقل کرده است. در نیمهٔ اول سدهٔ ۵ه.ق/۱۱م ابومنصور موفقالدین هروی در الابنیه عن حقائقالادویه کلمهٔ «کلول» به معنی خُلّر را از این زبان نقل کرده و بعد از او اسدی و شاگردانش که در آذربایجان میزیستهاند در لغت فرس واژهای بسیاری از زبان آذری باستان نقل کردهاند. مؤلف دیگری که بعد از حمزهٔ اصفهانی از زبان آذربایجان و ایرانی بودن آن سخن گفته است، ابواسحاق ابراهیم اصطخری است که کتاب خود المسالک و الممالک را در پایان نیمهٔ اول سدهٔ ۴ه.ق/۱۰م نوشته است. در دوران تیموریان عمدتاً جایگزین الگوهای گیاهی شد، اما بعد از آن، در هنرهای تزئینی در آثار آسیای مرکزی همچنان مهم بود. گویشهای امروزی که آذری را ادامه میدهند و عمدتاً در حاشیه آذربایجان به سمت جنوب و جنوب شرقی، و همچنین در نقاط پراکنده در شمال و مرکز صحبت میشوند. زبانشناسان با اشاره به وجود زبانهای تاتی و هرزنی در چندین روستای آذربایجان شرقی، اردبیل، نمین، خلخال (کلور)، عنبران، پیلهرود و مینآباد آنها را از بقایای آن زبان باستانی میداند.

اصطخری بهروشنی زبان مردم آذربایجان و ارمنستان (بجز اردبیل و پیرامون آن) و اران را ایرانی (الفارسیه) ذکر میکند و زبان مردم بردعه را ارانی میداند. زبان آذَری باستان یا پارسی آذَری یا پَهْلَوی آذَری زبانی است از خانوادهٔ زبانهای ایرانی غربی که در بخش آذربایجان (آتورپاتکان) و زنجان پیش از گسترش زبان ترکی رایج بوده است و امروزه گسترهٔ آن محدود شده است. پس از مسعودی، حمزه اصفهانی (پس از ۳۵۰ه.ق/۹۶۱م) است که به نقل از یک ایرانی نومسلمان به نام زرتشتبن آذرخور معروف به ابوجعفر محمدبن مؤبد متوکلی در میان زبانهای پنجگانهٔ ایرانی از زبان پهلوی یاد میکند و آن را منسوب به پهله میداند، که شامل ۵ شهر اصفهان، ری، همدان، ماه نهاوند و آذربایجان است. زبان «آذری»، یکی از شاخههای زبان پهلوی است که پس از حملهٔ عربها و هجوم اقوام ترک همچنان به زندگی خود ادامه داده است؛ ولی با پا گرفتن زبان ترکی در آن دیار، رفتهرفته زبان «آذری» رو به سستی و فراموشیدگی نهاده است. حمداللّه مستوفی در نزههالقلوب (تألیف در ۷۴۰ق/۱۳۳۹م) زبان زنگان و مراغه و گشتاسفی را پهلوی ذکر میکند.

یکی از این دو قصیده که در شکایت از روزگار است، ۵۷ بیت دارد و ظاهراً به نام امیر مجیرالدین یعقوب، فرزند ملک عادل ابوبکر بن ایوب، از خاندان ایوبیان جزیره (میافارقین) است و در میان سالهای ۶۲۰-۶۲۶ ق/ ۱۲۲۳-۱۲۲۹ م، احتمالاً در شهر اخلاط، سروده شده است و قصیدهٔ دیگر، ۲۹ بیت دارد که برخی ویژگیهای آوایی و دستوری و واژگانی زبان آذری را میتوان از آنها برگرفت. ارمنیان بخشی از اقلیت قومی و مذهبی شهر اراک را در برمیگیرند. پس از مرگ شاه عباس، ارمنیان به تدریج از آزادیهایی که داشتند محروم گشتند. او موتور بخاری معرفی کرد که به راحتی قابل استفاده بود تا مقدار زیادی انرژی را تامین کند، که مکانیزه شدن کارخانهها را آغاز کرد. او همچنین پیشینه آذری و تاریخی از گسترش تدریجی ترکی در آذربایجان را ترسیم کرد. همچنین پرویز رجبی بر این باور است که درخشانی موفق به اثبات حضور آریاییان تا نیمههای هزارهٔ سوم قبل از میلاد در ایران شدهاست. در گذشته مردم آن را بر روی دوش خود میانداختند و در فواصلی از سال که سوز سرما زندگی را سخت میکرد، با کشیدن عبا بر سر و پیچیدن آن به دور خود، مدتی را در گرمای محبوس شده در زیر عبا میگذراندند.

اگر دوست دارید این نوشتار را داشته باشید و مایل به دریافت اطلاعات بسیار بیشتر در مورد کاشی برای آشپزخانه لطفا به بازدید از وب سایت ما.